Үндістанның ауылшаруашылық өнімдерінің үлкен экспорты әрқашан Үндістан үшін валюта құрудың қуатты құралы болды.Алайда биыл халықаралық жағдайға байланысты Үндістанның ауыл шаруашылығы өнімдері ішкі өнім көлемі жағынан да, экспорттау жағынан да айтарлықтай қиындықтарға тап болып отыр.Валютаны қорғау үшін ауылшаруашылық өнімдерін көп мөлшерде экспорттауды жалғастыра бересіз бе?Әлде халықтың тұрмысын тұрақтандырудың негізгі органы ретінде шаруасы бар қарапайым халыққа саясатқа басымдық беру ме?Оны Үндістан үкіметі қайта-қайта таразылаған жөн.

Үндістан - Азиядағы үлкен ауыл шаруашылығы елі, және ауыл шаруашылығы әрқашан ұлттық экономикада жетекші рөл атқарды.Соңғы 40 жылда Үндістан өнеркәсіп және ақпараттық технологиялар сияқты салаларды қарқынды дамытып келеді, бірақ бүгінде Үндістан халқының 80%-ға жуығы әлі де ауыл шаруашылығына тәуелді, ал таза ауыл шаруашылығы өнімінің құны таза өнімнің 30%-дан астамын құрайды. ішкі өнім құны.Ауыл шаруашылығының өсу қарқыны негізінен Үндістанның ұлттық экономикасының өсу қарқынын анықтайды деп айтуға болады.

Үндістан 143 миллион гектар жермен Азиядағы ең үлкен егістік алқапқа ие.Осы деректерден Үндістанды ірі ауылшаруашылық өнімдерін өндіретін ел деп атауға болады.Үндістан да ауылшаруашылық өнімдерін ірі экспорттаушы болып табылады.Бір ғана бидайдың жылдық экспорт көлемі 2 миллион тоннаға жуықтайды.Бұршақ, зире, имбирь, бұрыш сияқты басқа маңызды ауыл шаруашылығы өнімдерінің экспорт көлемі де әлемде бірінші орында.

Ауыл шаруашылығы өнімдерінің жаппай экспорты әрқашан Үндістан үшін валюта құрудың қуатты құралы болды.Алайда биыл халықаралық жағдайға байланысты Үндістанның ауыл шаруашылығы өнімдері ішкі өнім көлемі жағынан да, экспорттау жағынан да айтарлықтай қиындықтарға тап болып отыр.Бұрынғы «сату-сату сату» саясаты да отандық экономикаға, халықтың тұрмыс-тіршілігіне және басқа да аспектілерге көптеген мәселелерді әкелді.

2022 жылы әлемдегі негізгі астық экспорттаушылар ретінде Ресей мен Украина қақтығысқа ұшырайды, нәтижесінде бидай экспорты күрт төмендейді, ал нарықтағы алмастырушы ретінде үнді бидай экспортына сұраныс айтарлықтай артады.Үндістанның отандық мекемелерінің болжамы бойынша, Үндістанның бидай экспорты 2022/2023 қаржы жылында (2022 жылдың сәуірінен 2023 жылдың наурызына дейін) 13 миллион тоннаға жетуі мүмкін.Бұл жағдай Үндістанның ауылшаруашылық экспорттық нарығына үлкен пайда әкелген сияқты, бірақ ол сонымен қатар ішкі азық-түлік бағасының шарықтауына әкелді.Осы жылдың мамыр айында Үндістан үкіметі «азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету» негізінде бидай экспортын белгілі бір дәрежеде бәсеңдететінін және тіпті тыйым салатынын хабарлады.Дегенмен, ресми деректер Үндістанның осы қаржы жылының алғашқы бес айында (сәуірден тамызға дейін) бұрынғысынша 4,35 миллион тонна бидай экспорттағанын көрсетті, бұл өткен жылғыдан 116,7%-ға жоғары.Ауыл шаруашылығы өнімдерінің экспорт көлемі күрт өсті, Үндістанның ішкі нарығында бидай мен бидай ұны сияқты негізгі дақылдар мен өңделген өнімдердің бағасы күрт көтеріліп, күрделі инфляцияға әкелді.

Үнді халқының азық-түлік құрылымы негізінен астық болып табылады және олардың табысының аз ғана бөлігі көкөністер мен жемістер сияқты қымбат тағамдарға жұмсалады.Сондықтан азық-түлік бағасының қымбаттауы жағдайында қарапайым халықтың тұрмысы қиындап тұр.Ең сорақысы, күнкөрістің қымбаттауына байланысты шаруалар дақылдарының қымбаттауына байланысты қор жинауды жөн көрді.Қараша айында Үнді мақта қауымдастығының шенеуніктері жаңа маусымның мақта дақылдары жиналғанын ашық айтты, бірақ көптеген фермерлер бұл дақылдардың бағасы бұрынғыдай өседі деп үміттенеді, сондықтан оларды сатқысы келмеді.Сатуды жабудың бұл менталитеті Үндістанның ауылшаруашылық өнімдері нарығының инфляциясын одан әрі күшейтетіні сөзсіз.

Үндістан ауылшаруашылық экспортының үлкен санына саясат тәуелділігін қалыптастырды және Үндістан экономикасына әсер ететін «екі жүзді қылышқа» айналды.Бұл мәселе биылғы күрделі және құбылмалы халықаралық жағдай аясында өте айқын.Егер оның себептерін зерттейтін болсақ, бұл дилемма ұзақ уақыт бойы Үндістанның шындықтарымен байланысты.Атап айтқанда, Үндістанның астық өндірісі «жалпы алғанда үлкен және жан басына шаққанда аз».Үндістан дүние жүзіндегі ең үлкен егістік жер көлеміне ие болғанымен, оның халқы көп және жан басына шаққандағы егістік жер көлемі аз.Бұған қоса, Үндістанның ішкі ауыл шаруашылығын жаңғырту деңгейі салыстырмалы түрде артта қалды, алдыңғы қатарлы ауылшаруашылық жерлерін суару құралдары мен апаттардың алдын алу құралдары жоқ, жұмыс күшіне көп сүйенеді және ауылшаруашылық жабдықтарына, тыңайтқыштарға және пестицидтерге азырақ сүйенеді.Нәтижесінде Үндістанның ауыл шаруашылығы өніміне муссон жыл сайын дерлік қатты әсер етеді.Статистикалық мәліметтерге сәйкес, Үндістанның жан басына шаққандағы астық өндірісі шамамен 230 кг құрайды, бұл жан басына шаққанда 400 кг болатын халықаралық көрсеткіштен әлдеқайда төмен.Осылайша, Үндістан мен халықтың әдеттегі қабылдауындағы «ірі ауылшаруашылық ел» бейнесі арасында әлі де белгілі бір алшақтық бар.

Соңғы уақытта Үндістанның ішкі инфляциясы бәсеңдеп, банк жүйесі бірте-бірте қалыпқа келіп, ұлттық экономика қалпына келді.Валютаны қорғау үшін ауылшаруашылық өнімдерін көп мөлшерде экспорттауды жалғастыра бересіз бе?Әлде халықтың тұрмысын тұрақтандырудың негізгі органы ретінде шаруасы бар қарапайым халыққа саясатқа басымдық беру ме?Оны Үндістан үкіметі қайта-қайта таразылауға тұрарлық.